مراد طاهباز، مدافع محیط زیست که محبوس استمردی پا به سن گذاشته و خوش‌اخلاق است که هر روز صبح بعد از بازشدن درب هواخوری سالن چهار از بند چهار زندان اوین، با گرم‌کن ورزشی وارد هواخوری می‌شود و به مدت یک ساعت دور محوطه کوچک هواخوری پیاده‌روی می‌کند. خوش‌اخلاق و خوش‌برخورد است و مورد احترام همه زندانیان، اعم از سیاسی و مالی. این روایت شماری از هم‌بندی‌های مراد طاهباز است که سال ۱۳۹۶ توسط سپاه بازداشت شد و در این مدت مقامات و مسئولان حتی یک روز هم به او مرخصی هم نداده‌اند.
مراد طاهباز تاجر و طرفدار محیط زیست با ملیت ایرانی و آمریکایی است. او دارای تابعیت بریتانیا نیز هست. طاهباز عضو هیئت مدیره و از بنیانگذاران «موسسه حیات وحش میراث پارسیان» است. در بهمن ۱۳۹۶، سازمان اطلاعات سپاه پاسداران، طاهباز را به همراه هشت فرد دیگر که وابسته به موسسه یادشده بودند، دستگیر کردند.
پس از مرگ مشکوک کاووس سیدامامی، مدیرعامل این موسسه، دولت جمهوری اسلامی کمیته‌ای برای بررسی پرونده فعالان محیط زیست تشکیل داد. وزارت اطلاعات و شورای امنیت ملی جمهوری اسلامی فعالیت‌های محیط زیستی مراد طاهباز و سایر همکارانش در موسسه حیات وحش پارسیان را مصداق جاسوسی ندانستند. با وجود صراحت در اعلام موضع وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی و علی‌رغم این‌که مرجع تشخیص جاسوس بودن یا نبودن افراد، مطابق قانون وزارت اطلاعات است، نهادهای قضایی، که معمولا مرعوب سپاه پاسداران هستند، پرونده این فعالان را به گونه‌ای دیگر پیش بردند و نهایتا در بهمن ۱۳۹۸ با تایید احکام صادره در دادگاه بدوی، قوه قضاییه ایران طاهباز را به اتهام «همکاری با آمریکا به عنوان دولت متخاصم» به ۱۰ سال زندان و «رد وجوه دریافتی از دولت آمریکا» محکوم کرد.
در چنین شرایطی به سیاق همیشگی و همانند موارد مشابه دیگر، خبرگزاری‌های حکومتی - که همواره به عنوان دستیار نهادهای امنیتی عمل کرده و زمینه صدور احکام سنگین را برای منتقدان یا فعالان سیاسی و رسانه‌ای و... فراهم می‌کنند - دست به کار شدند و مطالبی علیه آقای طاهباز و سایر دوستان و همکاران و هم‌پرونده‌ای‌های وی منتشر کردند.
وزارت خارجه ایالات متحده آمریکا در خرداد ۱۳۹۹ و در روز جهانی محیط زیست با انتشار یک ویدیو نگرانی خود را از شرایط بازداشت مراد طاهباز در ایران اعلام کرد و آزادی این فعال محیط زیست را خواستار شد. همچنین از دولت‌های جهان دعوت کرد تا نسبت به بازداشت ناعادلانه طاهباز و سایر همکارانش در ایران واکنش نشان دهند.
به روایت نجات بهرامی، فعال سیاسی، شنوایی مراد طاهباز بر اثر شکنجه آسیب دیده است
در مقابل تلاش‌های کشورها و نهادهای بین‌المللی برای آزادی طاهباز، روزنامه کیهان و وبسایت‌هایی چون باشگاه خبرنگاران جوان دست به زمینه‌سازی برای توجیه بازداشت و حکم ناعادلانه وی زدند. آن‌ها از تصاویر شکار که در برخی فصل‌ها و برخی مناطق مجاز اعلام می‌شود، به عنوان سندی علیه «مدافع محیط زیست بودن» او استفاده می‌کردند و مدعی بودند وی به ابزار پیشرفته جاسوسی مجهز بوده و فعالیت‌های حساس نظام را رصد می‌کرده است. باشگاه خبرنگاران جوان در گزارشی طاهباز را اصلی‌ترین متهم انجام فعالیت‌های جاسوسی در مناطق نظامی نامید که با قدرت نفوذی که در زمان ریاست معصومه ابتکار در سازمان حفاظت محیط زیست به دست آورده تحت پوشش حفاظت از محیط زیست به مناطق حساس کشور دسترسی پیدا کرده و اطلاعات ارزشمندی را درباره نقشه‌های تاسیسات نظامی و دریایی در حوزه خلیج فارس در اختیار آمریکا و اسرائیل قرار داده است. در این گزارش همچنین ادعا شده بود که وی بخشی از اطلاعات جمع‌آوری‌شده درباره مختصات توانمندی دفاعی کشور در خلیج فارس و همچنین برخی سایت‌های موشکی در مناطق حفاظت‌شده را به بیرون از کشور منتقل کرده است.
در نهم مهرماه ۱۴۰۰ وزیر خارجه بریتانیا به مناسبت تولد مراد طاهباز، با انتشار بیانیه‌ای از جمهوری اسلامی خواست دست از رفتار «بی‌رحمانه» با وی بردارد. به گزارش وبسایت وزارت خارجه بریتانیا، لیز تراس گفت در حالی که امروز آقای طاهباز وارد ۶۶ سالگی خودش شده، یک بار دیگر روز تولدش را در بازداشت ناعادلانه به سر می‌کند. خانم تراس گفت که هفته گذشته در گفت‌وگو با حسین امیرعبداللهیان، همتای ایرانی خود، موضوع بازداشت آقای طاهباز را مطرح کرده و همچنان متعهد به بازگرداندن وی به آغوش خانواده‌اش در بریتانیا خواهد بود.
در دی‌ماه ۱۴۰۰ نیز رابرت مالی، مسئول امور ایران در وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا، در پیامی توئیتری خواستار آزادی فوری مراد طاهباز شد که با وجود ابتلا به سرطان همچنان در زندان جمهوری اسلامی محبوس است.
علی‌رغم این پیگیری‌ها و تلاش‌هایی که دولت‌ها و سازمان‌ها برای آزادی طاهباز به عمل آورده‌اند، وی همچنان تا کنون (دی ۱۴۰۰) در زندان اوین به سر می‌برد و در کنار بیماری و نیز عوارض حاصل از شکنجه‌های سپاه، به دور از خانواده خود روزگار سپری می‌کند. علاوه بر اخباری که از شکنجه او و همکارانش توسط سپاه در دوران انفرادی منتشر شد، برخی از زندانیان آزادشده که هم‌بند او بوده‌اند، از وجود آثار و علائم این شکنجه‌ها در بدن طاهباز سخن گفته‌اند.
در آخرین ماه‌های دولت حسن روحانی مذاکراتی برای تبادل زندانیان صورت گرفت که امید اندکی برای آزادی طاهباز به وجود آورد اما این موضوع با افزایش تنش‌ها میان ایران و آمریکا بعد از مدتی به فراموشی سپرده شد.