«اینها برای آبادی نیامدند. اینها برای نابودی ایران آمدند؛ ولی ما فرزندان کوروش اجازه نمیدهیم و راه را بر تجاوز آنان میبندیم».
این سخنان شجاعانه قاسم «قاسم بهرامی» ملقب به «شیدای همدانی» است که از جمله کسانیست که این روزها نام او بیش از پیش بر ذهن و زبان و بیان مخالفان جمهوری اسلامی میچرخد. هنرمندی که با ابزار شعر و به صریحترین شکل ممکن از خود ویدئو پر میکرد و با اجرای اشعار اعتراضی، خواستار سرنگونی تمامیت جمهوری اسلامی شده بود. او در شهریور ۱۳۹۹ از سوی نیروهای دستگاه سرکوب جمهوری اسلامی بازداشت شد.
از زندگی شخصی او اطلاعات چندانی در دست نیست ولی این آشکار است که او زاده همدان است و در مشهد زندگی میکرد و در همین شهر نیز بازداشت شد. شیدای همدانی که ویدئوهای خود را در کانال یوتیوبی نیز بارگذاری میکرد انگیزه ورود خود به فضای اعتراضی علیه جمهوری اسلامی را چنین بیان کرده که نمیخواست نسل آینده ایرانیان به او و امثال او لعنت بفرستند که چرا مقابل جمهوری اسلامی نایستادند و به این حجم از ستم اعتراض نکردند.
شیدای همدانی در اشعار خود نسبت به خانواده پادشاهی پهلوی ابراز علاقه و محبت بسیار میکند و شاهزاده رضا پهلوی را گزینه مطلوب خود معرفی میکند. او در بعضی از اشعار خود خطاب به شهبانو فرح، مضامین دلجویانهای نسبت به خانواده پادشاهی در قبال رخداد انقلاب ۵۷ مطرح کرده است.
پس از بازداشت شیدای همدانی، شهبانو فرح نیز از بازداشت شیدای همدانی ابراز تاسف کرد و جمهوری اسلامی را «رژیم ضدفرهنگ و هنر و ادب» نامید. در پیام شهبانو فرح آمده است: «از شنیدن خبر بازداشت شاعر آزادیخواه و میهن دوست، آقای قاسم بهرامی «شیدای همدانی» متاثر شدم. قدردان مهرشان هستم و امیدوارم هرچه زودتر از بند این رژیم ضد فرهنگ و هنر و ادب رها شوند. در تمام این سالها صدای هنرمندان، با وجود بازداشت و زندان خاموش نشد. پادشاه فقید با وجود تمام سختیها و رنجها، هیچ گاه از هم میهنان شان گله نکردند و من نیز هرگز تلخی به دل راه نمیدهم. باور دارم که نور بر تاریکی پیروز خواهد شد».
بازداشت «توماج صالحی» - رپر اعتراضی - که به علت ترانه «سوراخ موش بخر» مشهور شده است با بازداشت شیدای همدانی تقریبا همزمان شده بود و شاهزاده رضا پهلوی در موضعگیری رسمی خود در قبال این بازداشتها از «تبلور هنری» گفتمان براندازی گفت.
شجاعت در فعالیتهای شیدای همدانی نمودی بارز دارد
شاهزاده رضا پهلوی در توییتر خود نوشت: «آثار توماج صالحی و شیدای همدانی، تبلور هنری اعتراضات سراسری است، و محبوبیتشان، نشانه فراگیری گفتمان براندازی. آنها شجاعانه صدای دی و آبان و خوزستان شدند؛ و بازداشتشان، صدای شجاعت، ایراندوستی و آزادیخواهیشان را بلندتر کرد».
از جمله واکنشهای دیگر به بازداشت شیدای همدانی، واکنشی بود که از سوی یکی از چهرههای مشهور هنری ایرانی، شاهین نجفی، صورت گرفت. او در توییتی که درباره بازداشت شیدای همدانی و توماج صالحی زد، چنین نوشت: «دشمنان مسلط بر ایران عزیز، فرزندان میهن را در بند و در سلاخخانهی خود به خون میکشند. باید با حفظ فاصله از جریانهای سوءاستفادهگر از حقوق حقهی شهروندان دربند دفاع کرد. سکوت در برابر جنایت همدستی است».
یکی از ویدئوهای شیدای همدانی که بسیار دست بدست میشود و از آن به عنوان یکی از دلایل اصلی بازداشت این شاعر یاد میشود، ویدئویی است که در آن او تصویری از خامنهای را آتش میزند و همراه با آن شعری را میخواند که دو بیت آغازین آن چنین است: «تو را سوزانم ای شیطان در این آرام طوفانی / چه خواهد بر سرت آمد خودت حتی نمیدانی / تو سوزاندی جوانی مرا در عمق ایمانم / بسوز ای بیشرف تا کی تو میخواهی بسوزانی».
آنچه در اشعار شیدای همدانی بسیار جلب توجه میکند احساس مسئولیت مدنی او در قبال ستمدیدگان است. او در اشعار خود به روشنی نام ستمدیدگان را میبرد و عملا به جاودانگی نام ستمدیدگان و بازتاب بیشتر صدای آنان کمک میکند. به عنوان نمونه به این چند بیت از یکی از اشعار او توجه کنیم که در آن از نوید افکاری و ستار بهشتی و مادران آنها یاد میکند: «من صدای مبهم بیداریام / بانگ خشم مادر افکاریام / خشم ستار بهشتیها منم / مادرش گوهر، من آن شیر زنم / شعر من خشم قیام ملت است / ملتی که خسته از هر ذلت است».
نکته برجسته دیگر که رویکرد بسیار بارزی در اشعار شیدای همدانی است، رویکرد عمیقا ایرانگرایانهی اوست. این ایرانگرایی البته صرفا بعد عاطفی و احساسی ندارد و او آگاهانه تلاش میکند ایرانگرایی خود و لزوم علاقه به آن را با خردگرایی، و بازسازی ایران بر اساس رویکردهای عقلانی پیوند دهد. او در بخشی از اشعار خود میگوید: «من خرابم، آتشم، طوفانیام / از تبار آرشم، ایرانیام / شور فریاد خوش آزادیام / فکر آبادانی و آبادیام / من جوان آگه ایرانیام / دشمن ویرانی و نادانیام» و در همانجا نیز وقتی به دستگاه آخوندهای حاکم در جمهوری اسلامی میتازد آنها را دشمنان عقلانیت معرفی میکند: «ای سراپا خفت و کوری و جهل / مفسد بیگانه با تدبیر و عقل».
شیدای همدانی «آگاهی» و «همبستگی» را دو عامل اصلی پیروزی مقابل جمهوری اسلامی ارزیابی میکند و اذعان میکند که از او چندین بار خواسته شده بود که علیه برخی از شخصیتهای مخالف جمهوری اسلامی ترانهسرایی کند ولی او این را مخالف همبستگی پنداشته است و به آن تن نداده است. به باور او اتحاد ملی میتواند زمینهساز سرنگونی جمهوری اسلامی باشد.
شیدای همدانی؛ شاعر آگاهی و همبستگی
۲۸ مهر ۱۴۰۰